Celem nadrzędnym naszych seminariów jest stworzenie przestrzeni dla analiz i diagnoz dotyczących niepełnosprawności i funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami. Pozwoli to na wypracowanie i popularyzację wiedzy o społecznych uwarunkowaniach i konsekwencjach niepełnosprawności.
Preferowaną formą działania będą organizowane cyklicznie publiczne spotkania online oparte na otwartej dyskusji na ważne i aktualne tematy związane z niepełnosprawnością i dotyczące kwestii istotnych dla osób z niepełnosprawnościami. Będą one wspierane analizami i komentarzami naukowców oraz naukowczyń będących ekspertami i ekspertkami w danej tematyce, profesjonalistów i profesjonalistki spoza ośrodków akademickich, liderów i liderki opinii czy przedstawicieli organizacji pozarządowych, fundacji, firm itp.
Chcielibyśmy skupić się wokół kluczowych kwestii, do których uczestnicy spotkań będą się odnosili w formie wystąpień, udziału w dyskusji i odpowiadaniu na pytania ze strony uczestników seminariów.

Cele seminarium

 1. Diagnozowanie społecznych problemów związanych ze społecznymi konsekwencjami niepełnosprawnościami przede wszystkim procesów wykluczenia i nierówności wynikających z niepełnosprawności.
2. Podejmowanie krytycznej analizy uwrażliwiającej na społeczne konsekwencje niepełnosprawności.
3. Stworzenie przestrzeni służącej inspirowaniu zmian społecznych i wypracowywaniu propozycji rozwiązań problemów społecznych związanych z niepełnosprawnością.
4. Budowanie przestrzeni dialogu i wymiany wiedzy oraz doświadczeń między środowiskiem akademickim, a szeroko pojmowanym otoczeniem społecznym w tym podmiotami biznesowymi organizacjami pozarządowymi, samorządowymi i mediami.
5. Popularyzacja wiedzy naukowej i zachęcanie do korzystania z wiedzy popartej faktami, dowodami, logiką wywodu.
6. Uwrażliwianie na potrzebę prowadzenia otwartej debaty opartej o wymianę opinii wokół istotnych problemów społecznych i promowanie kultury dyskusji.

Semianaria

plakat spotkania na którym znajduje się informacja o uczetnikach dyskusji i czasie i jej miejscu. Te same informacje są w opisie wydarzenia.

„Troska jest żywa i aktualna”? - opiekunowie osób z niepełnosprawnościami: codzienność - społeczeństwo – państwo.

Oddział Łódzki Polskiego Towarzystwa Socjologicznego, Sekcja Socjologii Niepełnosprawności PTS oraz Biblioteka Wolność zapraszają na trzecie spotkanie z cyklu Socjologia (w) Wolności pt. „Troska jest żywa i aktualna”? - opiekunowie osób z niepełnosprawnościami: codzienność - społeczeństwo – państwo. Inspiracją do spotkania jest książka Magdaleny Moskal „Emil i my”, w której Autorka opowiada na podstawie własnego doświadczenia biograficznego o pracy opiekuńczej, o trosce, a także o roli matki dziecka z niepełnosprawnością oraz roli matki w ogóle. Autorka pokazuje codzienność swojej rodziny, jej radosne strony i te, które ją złoszczą, przedstawia spotkania z bliskim i dalszym otoczeniem, a także swoje zmagania z systemem. Poprzez indywidualne doświadczenie Autorki porozmawiamy o sytuacji osób opiekujących się osobami z niepełnosprawnościami, przede wszystkim o tym, że chciałyby one godnie troszczyć się o swoich bliskich. Do rozmowy zaproszone zostały: Magdalena Moskal, redaktorka i nauczycielka akademicka. Prowadzi zajęcia na edytorstwie UJ. Publikowała m.in. w miesięczniku „Znak”, magazynie „Pismo”, „Dwutygodniku” i „Nowej Europie Wschodniej”. Jest matką trójki dzieci. Jej książka "Emil i my. Monolog wielodzietnej matki" (Karakter, 2021) została nagrodzona nagrodą Krakowską Książką Miesiąca. Agnieszka Wołowicz, doktor habilitowana, pedagog specjalny, psycholog kliniczny. Adiunkt na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się̨ badaniami w obszarze disability studies, jest autorką publikacji dotyczących kobiet z niepełnosprawnościami. Działaczka organizacji pozarządowych, zaangażowana w projekty społeczne dotyczące wdrażania postanowień Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Mariola Racław (moderatorka spotkania), doktor habilitowana, socjolożka. Pracuje w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych UW. Jej główne pola zainteresowań badawczych to: socjologia rodziny oraz starzenia się i niepełnosprawności a także analizy polityki rodzinnej i ludnościowej w perspektywie socjologicznej. Autorka artykułów, publikacji naukowych oraz analiz i ekspertyz dotyczących obszaru pomocy społecznej, polityki rodzinnej i ludnościowej. Współzałożycielka i wiceprzewodnicząca Sekcji Socjologii Niepełnosprawności PTS. Członek RRL.

Zdjęcie w kolorze niebiesko czarnym po lewej stronie w kółku zdjęcie kobiecej ręki przyciśniętej do szyby ale słabo widocznej z powodu deszczu. Obok napis: " Seminarium Sekcji PTS Socjologii Niepełnosprawności Problem przemocy wobec kobiet i dziewcząt z niepełnosprawnościami. 3 grudia 2021". U góry po prawej logo Sekcji.

.

Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami ma być okazją do podjęcia debaty na temat zjawiska przemocy wobec kobiet i dziewcząt z niepełnosprawnościami. Problem ten jest bardzo istotny, ponieważ dotyka dużą część środowiska osób z niepełnosprawnościami. Zgodnie z Rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 29 listopada 2018 r. w sprawie sytuacji kobiet niepełnosprawnych 34% kobiet dotkniętych problemami zdrowotnymi lub niepełnosprawnością doświadczyło w swoim życiu przemocy fizycznej lub seksualnej ze strony partnera. Dodatkowo są one od dwóch do pięciu razy bardziej narażone na bycie ofiarami przemocy niż kobiety pełnosprawne. Kobiety z niepełnosprawnościami doświadczają przemocy również w miejscach publicznych. Padają jej ofiarami na ulicy, w pracy, w szpitalach, przychodniach, urzędach, domach pomocy społecznej. Zgodnie z przytoczoną Rezolucją kobiety i dziewczęta z niepełnosprawnościami mogą doświadczać specyficznych form przemocy, które są trudne do rozpoznania, takich jak usuwanie lub niszczenie urządzeń służących danej osobie do poruszania się lub uniemożliwianie dostępu do zasobów związanych z niepełnosprawnością w społeczności lub wizyt w placówkach opieki zdrowotnej itp. Okres epidemii i przymusowa izolacja pogłębiła te problemy i spowodowała wzrost przemocy w domach i instytucjach, co wiązało się między innymi ze zmniejszeniem zakresu kontroli i ograniczeniem kontaktów społecznych.
Należy zwrócić również uwagę na to, że niektóre rozwiązania prawne dopuszczają działania, mające znamiona przemocy. Zakaz zawierania małżeństw przez osoby z niepełnosprawnością psychiczną i intelektualną, ubezwłasnowolnienie, przymusowe podawanie leków, nadużywanie przymusu bezpośredniego i zamykania w odosobnieniu w szpitalach psychiatrycznych czy domach pomocy społecznej wzmacnia poczucie bezsilności kobiet i dziewcząt z niepełnosprawnościami oraz wzmaga przekonanie, że prawo wyklucza je z funkcjonowania na równych prawach w społeczeństwie.
Celem naszego seminarium jest zatem krytyczna analiza problemu przemocy, jej przyczyn i konsekwencji, a także wynikających z niej kosztów społecznych, a tym samym ukazanie skali tego zjawiska i specyfiki działań przemocowych na jakie narażone są kobiety i dziewczęta z niepełnosprawnościami.
Dyskusja obejmować będzie również ocenę skuteczności podejmowanych metod przeciwdziałania zarówno w obszarze profilaktyki jak i reagowania na przemoc wobec kobiet oraz dziewcząt z niepełnosprawnościami w społeczeństwie oraz w ramach różnego rodzaju instytucji.
W spotkaniu wezmą udział:
prof. dr hab. Barbara Gąciarz, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie,
Tytuł wystąpienia: „Eliminacja przemocy wobec kobiet z niepełnosprawnościami. Co należy zrobić?”
Agata Teutsch, Fundacja Autonomia https://autonomia.org.pl/
Tytuł wystąpienia: „Time’s up – solidarnie przeciw przemocy wobec dziewczyn* i kobiet* z niepełnosprawnościami „
Milena Trojanowska, Uniwersytet Łódzki,
Tytuł wystąpienia: „(Nie)obecne. Głosy kobiet z niepełnosprawnościami w rozmowie o niepełnosprawności”
dr Agnieszka Wołowicz, Uniwersytet Warszawski
Tytuł wystąpienia: „Przemoc wobec kobiet z niepełnosprawnością intelektualną”
Spotkanie będzie moderował Jakub Niedbalski, Uniwersytet Łódzki i Mariola Racław, Uniwersytet Warszawski
*
Spotkanie będzie tłumaczone na PJM.
**
Informujemy, że Seminarium będzie nagrywane. Udział w tym wydarzeniu jest jednoczesnym wyrażeniem zgody na utrwalanie i nieodpłatne, wielokrotne rozpowszechnianie wizerunku poprzez publikację wybranych fragmentów nagrań z Seminarium na stronach internetowych organizatorów oraz w mediach społecznościowych w celach promocyjnych lub informacyjnych. Zapewniamy, że wizerunek nie zostanie wykorzystany w formach obraźliwych lub powszechnie uznawanych za nieetyczne.
W spotkaniu wezmą udział:
prof. dr hab. Barbara Gąciarz, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie,
Tytuł wystąpienia: „Eliminacja przemocy wobec kobiet z niepełnosprawnościami. Co należy zrobić?”
Agata Teutsch, Fundacja Autonomia https://autonomia.org.pl/
Tytuł wystąpienia: „Time’s up – solidarnie przeciw przemocy wobec dziewczyn* i kobiet* z niepełnosprawnościami „
Milena Trojanowska, Uniwersytet Łódzki,
Tytuł wystąpienia: „(Nie)obecne. Głosy kobiet z niepełnosprawnościami w rozmowie o niepełnosprawności”
dr Agnieszka Wołowicz, Uniwersytet Warszawski
Tytuł wystąpienia: „Przemoc wobec kobiet z niepełnosprawnością intelektualną”
Spotkanie będzie moderował Jakub Niedbalski, Uniwersytet Łódzki i Mariola Racław, Uniwersytet Warszawski.
Organizacja seminarium Dorota Żuchowska-Skiba Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie.
Seminarium z cyklu „Polityki publiczne w perspektywie socjologicznej”
Według doniesień medialnych w okresie marzec – czerwiec 2022 r. na skutek napaści Federacji Rosyjskiej na Ukrainę i prowadzenia na jej terenie działań wojennych do Polski przyjechało około 15 tysięcy obywateli ukraińskich – osób z niepełnosprawnościami. W kolejnych miesiącach sytuacja pod względem ilościowym unormowała się ze względu na ruchy migracyjne w różnych kierunkach (napływ nowych uchodźców, ale także powroty na Ukrainę oraz wyjazdy z Polski do państw trzecich).
Osoby z niepełnosprawnością są grupą szczególnie narażoną na krzywdy i straty wywołane działaniami wojennymi. Obniżona mobilność, obniżona sprawność narządów wzroku, słuchu czy obniżone możliwości poznawczych, ale też przebywanie w miejscach koncentracji, utrudniających ewakuację (szpitale, domy pomocy społecznej i inne placówki) to tylko niektóre czynniki eksponujące je na ryzyka utraty zdrowia i życia w trakcie trwania działań wojennych. Z kolei pod wpływem przemocy wojennej osoby sprawne nabywają niepełnosprawności i tracą zdrowie.
Zgodnie obowiązującym w Polsce prawem nie ma możliwości automatycznego uznania ukraińskiego orzeczenia o niepełnosprawności w naszym kraju. Oznacza to, że osoby z niepełnosprawnością muszą wnioskować o jego wydanie w Polsce. W październiku 2022 r. do zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności wpłynęło 5830 wniosków o wydanie orzeczenia oraz 109 odwołań od orzeczeń organu pierwszoinstancyjnego. Wydano 3776 orzeczeń.
W tej chwili w Polsce dyskutujemy, jak wspierać osoby z niepełnosprawnością – uchodźców wojennych. Od samego początku kryzysu migracyjnego pomoc oferują organizacje pozarządowe działające w obszarze niepełnosprawności. Również uruchomiono specjalny program PFRON – „Pomoc obywatelom Ukrainy z niepełnosprawnością” (zakup wyrobów medycznych, wsparcie samorządów, wsparcie osób towarzyszących). Dyskutuje się o funkcjonowaniu systemu orzekania, który nie został objęty regulacjami specustawy.
Instytut Stosowanych Nauk Społecznych UW i Sekcja Socjologii Niepełnosprawności PTS zapraszają Państwa do dyskusji nad praktykami pomagania osobom z niepełnosprawnością – uchodźcom wojennym z Ukrainy. Zależy nam nad namysłem nad samym procesem pomagania, nad zebranymi doświadczeniami, uruchomionymi innowacjami oraz kwestiami najbardziej newralgicznymi w profesjonalnym pomaganiu po to, by w przyszłości działać lepiej.
Seminarium zaplanowane na 15 grudnia 2022, godzina 15:00, tryb online.

Wprowadzenie: dr hab. Marek Rymsza, Prodziekan WSNSiR UW

dr hab. Jakub Niedbalski, prof. UŁ, przewodniczący Sekcji Socjologii
Niepełnosprawności PTS

Wystąpienia panelistów:
15:10 – 15:25 Organizacja pomocy osobom niepełnosprawnym w Ukrainie w stanie wojennym
prof. ndz., dr n. pedagogicznych Vira Korniat, kierownik Katedry Pedagogiki Społecznej i
Pracy Socjalnej Wydział Edukacji Pedagogicznej Lwowskiego Uniwersytetu Narodowego
im. Iwana Franki

15.25 – 15:40 Oddolne inicjatywy pomocowe skierowane do osób uchodźczych z niepełnosprawnością.

Wstępne wyniki badań
dr Marta Sałkowska, Collegium Civitas

15:40 – 15:55 Realizacja programu PFRON pn.: „Pomoc obywatelom Ukrainy z niepełnosprawnością”

Małgorzata Radziszewska, PFRON
15:55 – 16:10 Ukraina. Droga do samodzielności
Longin Graczyk, Fundacja Ari Ari

16:10 – 16:25 Pomaganie i włączanie społeczne osób z niepełnosprawnością z Ukrainy
Krzysztof Lech Stern, Stowarzyszenie Jedna Chwila – Iron Crew

Dyskusja otwarta do 17:00
Moderacja: dr hab. Mariola Racław, ISNS UW, SSN PTS